Đôi mắt người Sơn Tây mở ra một thế giới đầy cảm xúc và suy tư. Bài thơ này khắc họa những tâm tư sâu lắng, gợi nhớ về tình yêu và quê hương. Những hình ảnh sống động trong từng câu chữ sẽ dẫn dắt bạn vào hành trình của tâm hồn.
Em ở thành Sơn chạy giặc về
Tôi từ chinh chiến cũng ra đi
Cách biệt bao ngày quê Bất Bạt
Chiều xanh không thấy bóng Ba Vì
Vừng trán em vương trời quê hương
Mắt em dìu dịu buồn Tây Phương
Tôi nhớ xứ Đoài mây trắng lắm
Em có bao giờ em nhớ thương?
Từ độ thu về hoang bóng giặc
Điêu tàn thôi lại nối điêu tàn
Đất đá ong khô nhiều ngấn lệ
Em có bao giờ lệ chứa chan
Mẹ tôi em có gặp đâu không
Những xác già nua ngập cánh đồng
Tôi nhớ một thằng con bé nhỏ
Bao nhiêu rồi xác trẻ trôi sông
Đôi mắt người Sơn Tây
U uẩn chiều lưu lạc
Buồn viễn xứ khôn khuây
Tôi gửi niềm nhớ thương
Em mang giùm tôi nhé
Ngày trở lại quê hương
Khúc hoàn ca rớm lệ
Bao giờ trở lại đồng Bương Cấn
Về núi Sài Sơn ngó lúa vàng
Sông Đáy chậm nguồn qua Phủ Quốc
Sáo diều khuya khoắt thổi đêm trăng
Bao giờ tôi gặp em lần nữa
Chắc đã thanh bình rộn tiếng ca
Đã hết sắc mùa chinh chiến cũ
Em có bao giờ em nhớ ta?
Quang Dũng viết bài thơ này vào năm 1949 để tặng cho “người tình thơ” của ông, một kỹ nữ trước kháng chiến tên là Nhật, cô còn có mỹ danh khác là Akimi. Theo hồi ký của Phạm Duy, “Khi cùng trung đoàn Tây Tiến đóng quân ở Hoà Bình, nhà thơ Quang Dũng có được nghỉ phép để về thăm gia đình. Trên đường về làng Phùng, anh đã tạt qua nơi có tên là kinh Đào ở gần chợ Đại, thăm người tình cũ tên là Nhật. Người tình này, còn có một mỹ danh nữa là Akimi, nàng có hàng cà phê trong vùng cách mạng mà ông thường hay ghé uống. Nàng chính là người đẹp Sơn Tây, nguồn cảm hứng dạt dào cho anh viết bài thơ Đôi mắt người Sơn Tây nổi tiếng”. Vào thời điểm chiến tranh lan rộng, cô gái tên Nhật (Akimi) đã theo mẹ về thành và tới năm 1954, thì di cư vào Nam, sống ở Sài Gòn, một thời là kiều nữ của nhà hàng Tự Do, đến 1975 thì sang Mỹ định cư.Bài thơ này đã được nhạc sĩ Phạm Đình Chương phổ nhạc thành bài hát Đôi mắt người Sơn Tây. Bài thơ này có rất nhiều dị bản do chính tác giả sửa trong các bản in khác nhau, cũng như do quá trình truyền tụng của những người yêu thơ ông. Tiêu đề bài thơ ban đầu là Đôi mắt người Sơn Tây, sau được ông sửa thành Mắt người Sơn Tây. Bản ở trên căn cứ theo Tuyển tập Quang Dũng (NXB Văn học, 2000).
Đôi mắt người Sơn Tây mở ra một thế giới đầy cảm xúc và kỷ niệm. Bài thơ khắc họa tình yêu quê hương sâu sắc, gợi nhớ về những kỷ niệm đẹp đẽ. Qua từng câu chữ, tác giả thể hiện nỗi nhớ và niềm tự hào về mảnh đất thân thương.
Từ khóa:
đôi mắt người sơn tây quang dũng
